Hạt tiêu - Gia vị truyền thống của người Việt

1. Giới thiệu về hạt tiêu

 Hạt tiêu là quả của cây hồ tiêu được trồng nhiều ở các quốc gia như Việt Nam, Ấm Độ, Brazin. thường được con người dùng làm gia vị, dược liệu và chế tạo thuốc súng, bom mìn.

 Cây tiêu là một loài cây rất khó tính, tuổi thọ không quá cao, điều kiện thích hợp nhất là các triền đồ cao ráo, thoáng nước, những nơi mát mẻ. Tại Việt Nam cây tiêu được trồng nhiều nhất ở các tỉnh Tây Nguyên, một số tỉnh miền nam như Bình Phước, Vũng Tàu, đảo Phú Quốc cũng có nhưng diện tích không đáng kể.

Cây hồ tiêu được trồng rất nhiều ở Tây Nguyên

 Thân dạng dây leo mọc thành đốt, đốt cây có thể mọc rễ để bám leo lên cây chủ.

 Lá khá giống với lá trầu không nhưng bé hơn, ít nhăn, nhỏ giầy và cứng hơn.

 Hoa mọc trên chuôi dài và bông rất nhỏ màu trắng, thời gian ra hoa vào tháng 5-7

 Quả hình cầu nhỏ khoảng chừng 2-3mm mọc liên tiếp trên chuôi dài 7-10cm, một số giống có thể dài đến 25cm, mùa thu hoặch vào tháng 12 đến tháng 3 năm sau.

 

2. Phân loại

 Trên thị trường hiện nay có khoảng 3 loại tiêu chính

1 Hạt tiêu khô

 Hạt tiêu sau khi thu hoạch đem trà bỏ cuống sau đó đem phơi hoặc sấy khô, loại này phổ biến nhất, đa số được xuất khẩu sang thị trường các nước châu Âu và làm gia vị, dùng nguyên hạt, đập dập hoặc say thành bột đều được.

Hạt tiêu khô

Xem thêm Hạt tiêu khô (tiêu sạch)

2 Hạt tiêu tươi

 Loại này ít phổ biến hơn vì có theo mùa, thu hoạch khó và khó bảo quản lâu hơn tuy nhiên hạt tiêu tươi dùng làm gia vị món ăn lại tạo được độ ngon khó cưỡng cho người thưởng thức, cá bống kho hạt tiêu tươi là món ăn tủ của rất nhiều nông dân ở nông thôn, hay tiêu tươi dùng nấu lẩu là một món cực kỳ xa sỉ với người thành phố.

Hạt tiêu tươi

3 Tiêu sọ

 Tiêu sau khi thu hoạch đem phơi khô sau đó trà tẩy phần vỏ bên ngoài còn lại phần sọ màu trắng ngà, loại này ít phổ biến nhất vì có giá trị cao, khó khăn trong việc gia công và hao hụt hơn, thường được ép lấy tinh dầu.

Tiêu sọ

3. Gia vị truyền thống của người Việt

 Hạt tiêu được con người trên thế giới sử dụng làm gia vị từ rất lâu đời, nó xuất hiện trong các bữa ăn hằng ngày của mọi nhà, từ những món ăn dân dã đơn giản, giá trị rất nhỏ, đến những món ăn sang trọng đắt đỏ cũng không thể thiếu. Vô hình chung đã khiến nó trở thành gia vị quốc dân tại Việt Nam và nhiều nước trên thế giới.

Gia vị Quốc Dân

 Không cay như ớt, không quyến rũ như hạt dổi, nhưng hạt tiêu lại có hương thơm đặc biệt, độ cay vừa phải, ấm nồng mà không loại gia vị nào có có thể cạnh tranh được vị thế trên bản đồ gia vị.

 Hạt tiêu có tác dụng khử tanh, tạo mùi nhưng lại không lấn át hay thay đổi vị của nguyên liệu chính, có thể nói hạt tiêu là vị anh hùng trong làng gia vị. Chỉ cần có một chút hạt tiêu là các món ăn như tôn lên hết trị, nhưng thiếu hạt tiêu thì lại như trở thành một món khác biệt hoàn toàn.

 Muối tiêu cũng rất đa dạng và phong phú, các loại muối tiêu chấm gần như hợp với tất cả các thứ mà được chấm từ nó, chấm trái cây, chấm hải sản, chấm các loại t.h.ị.t, tất cả đều trở nên hoàn hảo khi kết hợp với nhau.

 Ở Tây Nguyên Việt Nam bên cạnh cây cà phê, cây tiêu là một trong những cây trồng chủ lực tại đây, đem lại kinh tế rất lớn cho người nông dân và được người con người nơi đây ví như là ''vàng đen Tây Nguyên'', hiện nay nước ra còn là một trong số những quốc gia xuất khẩu hạt tiêu hàng đầu thế giới.

 Tổng sản lượng hàng năm hạt tiêu trên toàn thế giới là vô cùng nhiều, nhưng mỗi lần chúng ta sử dụng lại rất ít, bù lại mức độ phổ biến và nhu cầu sử dụng thì lại rất nhiều, khiến cho sản lượng hàng năm cứ ra đến đâu là hết đến đấy.

 Từ xa xưa con người đã coi hạt tiêu như là một loại tiền tệ để quy đổi ra giá trị, trao đổi, mua bán. Ở một số gia đình còn làm của để dành và của hồi môn. Còn hiện nay hạt tiêu vẫn luôn khẳng định được tầm quan trọng với hàng tỷ người trên thế giới.

Xem thêm Gia vị - ngũ cốc